Phân biệt các loại văn bản quy phạm pháp luật

14/12/2015  
Văn bản pháp luật

Pháp luật nước ta luôn có quy định rõ ràng về những điều luật và bộ luật liên quan đến mọi vấn đề trong cuộc sống này. Luật thì đã có sẵn song không phải ai cũng có thể nắm được hết về luật. Trong đó, số người nắm được kiến thức cơ bản về luật e rằng con số còn khiêm tốn. Chính vì vậy văn phòng luật sư Hà Nội xin được tư vấn kiến thức pháp luật như sau:

Thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật

Thẩm quyền tập thể: Quốc hội, chính phủ, hội đồng thẩm phán, hội đồng nhân dân,… ban hành văn bản quy phạm pháp luật dạng Luật, Nghị quyết, Thông tư liên tịch,… Như:

  • Quốc hội ban Hiến pháp, Bộ luật, luật.
  • Ủy ban thường vụ quốc hội có Pháp lệnh, Nghị quyết.
  • Chính phủ có Nghị quyết.
  • Nghị quyết liên tịch giữa ủy ban thường vụ Quốc hội hoặc giữa Chính phủ với cơ quan trung ương của tổ chức chính trị – xã hội.
  • Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Hội đồng nhân dân.
  • Văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân.

Thẩm quyền cá nhân: Chủ tịch nước, Bộ trưởng, chủ tịch xã,… ban hành văn bản quy phạm pháp luật dưới dạng Lệnh, Thông tư, Quyết định, Chỉ thị như:

  • Lệnh, quyết định của Chủ tịch nước.
  • Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Tổng Kiểm toán Nhà nước.
  • Thông tư của Chánh án tòa án nhân dân tối cao
  • Thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ.
  • Thông tư liên tịch giữa Chánh án tòa án nhân dân tối cao với Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; giữa Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ với Chánh án tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; giữa các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ.

Phân biệt Luật và Bộ luật

Luật

Luật là các nguyên tắc nhà nước quy định, là những quy chuẩn đạo đức tôn giáo hoặc những khuôn phép tập quán địa phương dựa vào ý chí của giai cấp thống trị hoặc quyền lợi của các tầng lớp xã hội cho phép hoặc cấm đoán những hành vi liên quan đến các mối quan hệ giữa các cá nhân, giữa cá nhân với tổ chức, giữa các tổ chức với nhau, cũng như việc trừng phạt những cá nhân, tổ chức vi phạm hoặc làm trái các quy định mà luật đặt ra.

Ví dụ: Luật doanh nghiệp, Luật hôn nhân và gia đình,…

Bộ luật

Bộ luật là một dạng luật, có một số khác biệt sau:

  • Phạm vi điều chỉnh bao quát và rộng hơn so với 1 luật nào đó
  • Nội dung bao hàm và liên quan nhiều lĩnh vực trong xã hội
  • Được dẫn chiếu và điều chỉnh các vấn đề mà nội dung của nó không được quy định ở những luật (chuyên ngành) khác.
  • Điều chỉnh các dẫn chiếu điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia kí kết.

Các Bộ luật của Việt Nam