XÉT XỬ LƯU ĐỘNG, TUYÊN TRUYỀN PHÁP LUẬT HAY X M PHẠM NH N QUYỀN
30/12/2020Một người chỉ bị coi là có tội khi có bản án kết tội của tòa án đã có hiệu lực pháp luật. Điều này có nghĩa là khi bị tòa án đem ra xét xử và tuyên án nhưng án chưa có hiệu lực pháp luật thì họ vẫn chưa bị coi là có tội và đương nhiên quyền con người phải được bảo đảm. Tuy nhiên, việc xét xử lưu động đã vi phạm nghiêm trọng quyền của họ đã được Hiến định. Khi các phương tiện truyền thông chưa phát triển, có rất ít công cụ để tuyên truyền pháp luật cho người dân. Do đó, các phiên tòa lưu động là biện pháp hữu hiệu để cho người dân thấy và nhận biết thế nào là hành vi phạm pháp cũng như hình phạt tương xứng để hiểu và tuân thủ pháp luật.
Tuy nhiên, khi xã hội ngày càng phát triển và quyền con người cần được bảo đảm thực hiện tốt hơn trong thực tế thì việc xét xử lưu động đã không còn phù hợp, tạo tâm lý lo sợ và đặc biệt là sự dè bỉu cũng như phán xét và quy kết chủ quan của những người tham dự phiên tòa mặc dù họ không biết gì về hồ sơ vụ án. Tất cả những yếu tố đó dễ tạo ra tâm lý ức chế, chán chường, xấu hổ, bất mãn và dễ phát sinh suy nghĩ cực đoan, hằn học. Vì thế, sau khi chấp hành xong hình phạt thì họ cũng khó hòa nhập cộng đồng.
Không chỉ bị cáo phải gánh chịu tâm lý nặng nề mà ngay cả người thân của họ cũng phải chịu áp lực tâm lý từ dư luận xã hội, từ hàng xóm… Có một số trường hợp cả bị hại cũng có thể phải gánh chịu sự nặng nề này khi phải trình bày, miêu tả lại những tình tiết trong vụ án. Nhất là vụ án có tình tiết nhạy cảm, đau lòng được trình bày giữa phiên toà lưu động với nhiều người hiếu kỳ. Gần đây nhất vụ án " Nữ sinh giao gà" ở Điện Biên là một ví dụ.
Trước đây, cụm từ “xét xử lưu động” được nêu trong Nghị quyết 37/2012/QH13 của Quốc hội về công tác phòng, chống vi phạm pháp luật và tội phạm, công tác của Viện Kiểm sát nhân dân, TAND và công tác thi hành án năm 2013. Tuy nhiên, đến Nghị quyết số 96/2019/QH14 (thay thế cho Nghị quyết 37) thì Quốc hội đã không còn đề cập đến vấn đề xét xử các vụ án xét xử lưu động.
Thực tế nhiều người dân đến dự những phiên tòa lưu động không hẳn là để nâng cao ý thức pháp luật mà lý do là để thỏa mãn sự tò mò, thậm chí chỉ để đến “xem mặt” tội phạm. Họ có thể thực sự không hiểu về hoàn cảnh, nguyên nhân, động cơ phạm tội mà chỉ muốn đến nghe phần mô tả về hành vi phạm tội do bị cáo mô tả. Vì vậy nên vụ án càng chấn động thì số lượng đến xem càng đông.
Theo tôi, không nên lấy mục đích tuyên truyền để tiếp tục tổ chức những phiên toà lưu động, đặc biệt là những vụ án có tính chất gây án dã man vì biện pháp này đã không còn phù hợp với thời đại. Hơn nữa, để chuẩn bị kịch bản cho việc xét xử lưu động, thẩm phán cũng đã dự liệu các tình huống xảy ra, nên các bị cáo đều có tội và phải chịu hình phạt chứ không có khả năng trả hồ sơ để điều tra bổ sung.
Do đó, việc chấm dứt xét xử lưu động là hoàn toàn phù hợp với nhận thức của xã hội và pháp luật.
Tư vấn & hỗ trợ giải quyết mọi vướng mắc pháp lý quý khách hàng vui lòng liên hệ:
--------------------------------------------------------
- CÔNG TY LUẬT HỢP DANH THE LIGHT
- Hotline: 024.6328.6666 - 0946.73.11.88
Di động: Giám đốc L.s Huy Quang - 0932.83.1188
Chi nhánh HCM L.s Hà Văn Thêm - 0933.40.1188
Email: luatthelight@luatsuthudo.vn
- Địa chỉ: Tòa nhà CTM, 299 Cầu Giấy, Hà Nội.
Số 232 Võ Thị Sáu, P.7, Q.3, TP.Hồ Chí Minh.